*داستان سرایی یا واقعیت؟ سلطه افغانی ها درفسا*

در کتابی درمورد تاریخ و فرهنگ و ..شهرفسا از نکاهی دیگر در خصوص فتنه حمله افغان وکشتار فسایی هابه دست افغانان بارها قلمفرسایی شده بود و از تپه های مشهور به اوغونی و تغییر مکان شهر فسا پس از تخریب ان به دست افاغنه داستان ها نقل نموده بود که این نوشته ها دستمایه خبرسازی یکی دو رسانه های خبری تبلیغی (فسالاورز و..نیز شده است.

در سالها مطالعه در مورد شهرستان فسا و‌فارس مطالبی در تایید این سخنان نیافتم وهنوز به دنبال واقعیتم!!!

با حضور هوش مصنوعی درعرصه تحقیقات از حمله افاغنه به فسا و... سوالی نمودم...

پاسخ هوش مصنوعی این بود

*«« در دوران حاکمیت افغانی‌ها در ایران، شهر فسا تحت سلطه افغان‌ها نبود.* *محمود هوتکی، رهبر افغان‌ها، در سال ۱۷۲۲ اصفهان را به اشغال خود درآورد و خود را شاه ایران نامید. اما سلطه افغانی‌ها بر فسا و دیگر مناطق ایران، محدودتر از اصفهان بود. به این معنا که فسا تحت حکومت افغان‌ها قرار نداشت و حاکم افغانی خاصی هم در آنجا حضور نداشت.* Wikipedia, according to this source, *شهر اصفهان تحت سلطه افغان‌ها قرار گرفت، اما فسا جزو این قلمرو نبود.* »»»

*امافسا وافاغنه*

اشرف پس از شکست زرگان (زرقان) همراه با سواران گارد خود به سمت فسا عقب‌نشینی کرد.اما نادر در نزدیکی پل فسا به او تاخت و نیروهای اشرف را که تعداد آن‌ها تقریباً به ۵٬۰۰۰ تن می‌رسیدند، تار و مار کرد.

( م .نادرپسرشمشیر)

باقیمانده افغانها که قصد فرار به بندرعباس را داشتند با تعقیب ارتش نادری حوالی لار به دام افتادند.گویند از ارتش ۱۲۰ هزار سرباز افغان، فقط هشتصد سرباز جان به در برد که بر کشتی نشسته به بحرین و عمان رفتند. البته آنهایی که بحرین رفتند، همگی با حمله حاکم بحرین کشته شدند و دسته ای که به عمان شتافتند، طبق روایات به گدایی و سقایی مشغول شدند.

یا درمنبع دیگر نوشته

««نادر به پل فسا رفت و جنگ کرد و آن ها را شکست داد و 6 هزار زن اسیر کرد و به شیراز برد.(29) در همین حال که اشرف فرار می کرد *«ناچیزترین روستا که می توانست ده نفر تفنگچی » آماده کند، راه را بر آن ها می بست و در هیچ گردنه ای نبود که افغان ها کشته نداشته باشند.* ضمن آن که *دسترسی به آذوقه نداشتند ناگزیر زن و بچه های خود را می کشتند تا به دست ایرانی ها نیفتند*.[استرآبادی، همان: 61-58، فره وشی، 125: 137 وهنوی، 229: 1367-226] (30)»»»

یعنی اگرافاغنه توان نیروی حمله درمسیر هم به فرض محال داشتند؛ مسیر حرکت انان از راه شیراز، لار، بندرعباس بوده واحتمال اینکه به مهارلو و سروستان وفسا رفته اند و

بتوانند در مهارلو و فساونوبندگان مردمان را بکشند وازقبور انان یا محل کشتارشان تل مشهور به اوغونی !!ا بوجود ایدبعید بنطر می رسد!!!

درمقاله تحقیقی استاد جمشید صداقت کیش که با بیش از دهها گزارش ازمنبع داخلی وخارجی دست اول نوشته است.

از حضور وکشتار فسایی ها به وسیله افغانی ها گزارش وخبری نیاورده است و برعکس از شکست انان درفسا می نویسند:

«««درتابستان 1727 یک مین باشی افغان، ابرکوه و جهرم را تسخیر کرد اما طولی نکشید که افغان ها را بیرون راندند و *سپاهیون آن ها را در فسا شکست دادند*.[فلور، اشرف...، 216: 1367]»»»

برای دریافت اصل مقاله استاد صداقت کیش واطلاعات بیشتر به//rasekhoon.net مراجعه فرمایید.

چون هوش مصنوعی به خودی خود منبع قابل اعتمادی نیست و ممکن است در مطالعات تاریخی خود به منبعی دست نیافته باشم از خوانندگان فرهیخته درخواست کنم که اگر منبعی تاریخی در خصوص اشغال فسا توسط افاغنه و کشتار وجابجایی مردم فسا دارند ،لطفا اطلاع رسانی نمایند تا درتصحیح *کتاب تاریخ مستند فسا* مورد استفاده قرارگیرد